Ιστορίες με στρας, σκέψεις, ρεύσεις, παύσεις, τράς, αλλά χωρίς 'rush'...

Monday, February 05, 2007

Οι περιπέτειες της σχολικής ιστορίας στη μεταπολίτευση (Ι).


Μια βιωματική προσέγγιση στην επιστήμη


Στη διαδικασία μετάβασης από τις διακριτές εθνικές κοινωνίες που δομήθηκαν τον 20ο αιώνα, μέσα από παγκόσμιους πολέμους, καταρρεύσεις αυτοκρατοριών, εθνοκαθάρσεις, προσφυγικές εκτοπίσεις, μείζονες πολιτικές μεταβολές και ασφαλώς ‘άνωθεν’ ομογενοποιήσεις στο εσωτερικό τους [με τον τρόπο που περιγράφτηκε στο προηγούμενο ποστ], σε πολυπολιτισμικές διαρκώς πολυπλοκότερες και ενίοτε ανομικές κοινωνίες του σήμερα, το άνυσμα είναι τεράστιο.

Η διαδρομή που έχουν να διανύσουν οι θεσμοποιημένες αφηγήσεις [π.χ. σχολική ιστορία], στο εσωτερικό των κοινωνιών για να παρακολουθήσουν την παραπάνω κίνηση είναι μακρά. Οι δυσκολίες στον αναπροσδιορισμό των αιτημάτων, ποικίλες και η ενσωμάτωση νέων κατηγοριών, εργαλείων και οπτικών για να αποτυπωθούν οι νοοτροπικές εξελίξεις και οι κοινωνικοί μετασχηματισμοί, αδιαπραγμάτευτη.

Ο κατακερματισμός του συλλογικού σώματος, τα φαινόμενα απορρύθμισης στο δυτικό κόσμο μετά την άρση του διπολικού παγκόσμιου συστήματος [του Ψυχρού Πολέμου], και οι αναδυόμενες παθογένειες στην επιταχυνόμενη πορεία της παγκοσμιοποίησης [έκκεντρη εξέλιξη, ασύμμετρες συνέπειες], εκκόλαψαν ένα καθεστώς που έχει περιγραφεί ως «θεμελιώδης απροσδιοριστία».

Σε αυτές τις σύγχρονες κοινωνίες που τα πάντα συγχέονται, τα κάθε λογής σύνορα μετατίθενται, οι χαλκευμένοι δεσμοί κοινωνικής συνοχής αμφισβητούνται καθώς νέες ταυτότητες αναδύονται, οι διαμάχες για το παρελθόν αποκτούν νέα σημασία.
Μια καίρια όσο κι οξεία αμφισβήτηση δέχεται η επίσημη εθνική ιστορία από τις «πολιτικές της μνήμης» και τις ομάδες που στρατεύονται πίσω της, ενώ στο εσωτερικό των κύκλων που λειτουργούν -θεσμικά ή άτυπα- ως παραδοσιακοί στυλοβάτες της κρατικής ιδεολογίας σκληραίνουν οι φωνές που ζητούν ‘επαγρύπνηση’ και ‘αντίσταση’ στις ‘λαίλαπες’.
Εδώ, θα με απασχολήσουν οι περιπέτειες των ελληνικών σχολικών εγχειριδίων ιστορίας μεταπολιτευτικά σε συναρτηση με τη δεύτερη αυτή κατηγορία.

Σε πρώτο επίπεδο, στο δεύτερο μισό του 20ου αι. έπαιξαν καταλυτικό ρόλο οι ιδεοληψίες και οι αγκυλώσεις απέναντι στην έστω και κατ’ ελάχιστον αποστασιοποίηση από τις προσδιορισμένες παραμέτρους της επίσημης [δλδ, της εθνικής ιστοριογραφίας] και το μετεμφυλιακό αφήγημα της. Κυρίαρχος, αν όχι μοναδικός αντίπαλος εκείνο τον καιρό και για πολλά χρόνια, ήταν η ηγεμονική (ιδεολογικά) Αριστερά-μετά το ‘74, οι αντιλήψεις και οι μελέτες που τυχόν υπονόμευαν τα εθνικά ιδεώδη και τον εθνοκεντρισμό. Σκοπός της ιστορίας ήταν, χωρίς αμφιβολία, η σφυρηλάτηση υγιούς εθνικού φρονήματος και η ορθή αγωγή της μαθητιώσας νεολαίας˙ σταχυολογώ προς επίρρωση του επιχειρήματος.

Ο υπουργός Παιδείας της πρώτης μεταπολιτευτικά κυβέρνησης Καραμανλή Γεώργιος Ράλλης τον Απρίλιο του 1976 είχε αποστείλει εγκύκλιο στο διδακτικό προσωπικό της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην οποία επιφόρτιζε τους καθηγητές ηθικοπλαστικών μαθημάτων με φρονηματιστικό χαρακτήρα, «όπως επ’ ευκαιρία και δια του αρμόζοντος παιδαγωγικού τρόπου προβάλλουν κατά την άσκησιν του έργου των εις τους μαθητάς υψηλάς εθνικάς μορφάς και μεγάλας πράξεις εκ της μακραίωνος ιστορικής μας παραδόσεως, (...), να μην αναφέρωνται δε εις θέματα δυνάμενα να εγείρουν αμφισβητήσεις ή αναταραχήν εις τας συνειδήσεις των μαθητών, αποφεύγοντες ούτω να παρέχουν λαβήν εις την εκ του μη όντος δημιουργίαν εντυπώσεων» [εγκύκλιος υπουργού, 39.164/16-4-1976: «Υποδείξεις προς το διδακτικόν προσωπικόν»].
Λογικό ήταν.
Οι καιροί ήσαν πονηροί.

Στα χρόνια μετά την πτώση της Χούντας, η πολιτική ριζοσπαστικοποίηση του συνόλου της ελληνικής νεολαίας δεν μπορούσε να αφήσει απέξω τους αρμούς της καθεστηκυίας τάξεως, του τρίπτυχου «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια», που αναπαρήγαγε η σχολική ιδεολογία...
Η μαρξιστικής προέλευσης ιστορική φιλολογία που κυριαρχούσε εκτός των σχολικών αιθουσών την εποχή της άκρατης πολιτικοποίησης, συνήθως σχηματική και όχι σπάνια εξίσου ανιστορική με τις εκδοχές της εθνικής ιστορίας που υποτίθεται πως καταπολεμούσε, δημιουργούσε φοβερό πρόβλημα στους διδάσκοντες. Όσοι πέρασαν από τα θρανία της δευτεροβάθμιας την εποχή εκείνη-ας το πιστοποιήσουν.
Ωστόσο, η Ιστορία και οι προσεγγίσεις της τότε δεν αποτελούσε προνομιακό χώρο συντονισμένης δράσης.

Το αμφιθέατρο, το πεζοδρόμιο, οι δημόσιες συναθροίσεις και οι συλλογικές αντιπαραθέσεις με ζωντανές εντάσεις έκλεβαν τις ψυχές της νεολαίας. Έχω δε την αίσθηση πως τα ζητήματα αυτά ήσαν ψιλο-λυμένα για τους μαθητές τότε.
Ποιός πίστευε τις αηδίες της πολλαπλά απαξιωμένης εθνικοφροσύνης ;
Η ανερμάτιστη ρητορεία της δικτατορίας είχε ανεπίστροφα καταστήσει διαβλητές τις παρωχημένες απόψεις του ακόμη βαθειά συντηρητικού κράτους και τις είχε απωθήσει στον καιάδα της αφερεγγυότητας.

Μεσολάβησαν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις του ’78, η Β’ Πανελλαδική, τα αιματηρά συλλαλητήρια του ’80 [να μη ξεχνάμε κιόλας..], πολιτικά έδειχνε το πράγμα πως «το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω».

Το Φεβρουάριο του ’81, λίγους μήνες πριν την πολυπόθητη Αλλαγή, ο υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νικόλαος Καλτεζιώτης απέστειλε στους εκπαιδευτικούς εγκύκλιο υπό τον τίτλο «Σχολείο και Πολιτική», στην οποία μεταξύ άλλων αναφερόταν: «ο εθνικός φρονηματισμός, η δημοκρατική αγωγή, ο σεβασμός στην ιερότητα των ελληνικών και χριστιανικών παραδόσεων, συνθέτουν τις ιδεολογικές διαστάσεις του ελληνικού σχολείου και καθορίζουν αποκλειστικά τον πνευματικό του χώρο.»... Νομίζω πως η διατύπωση του αρμόδιου κρατικού λειτουργού που προϊστατο θεσμικά του εκπαιδευτικού μηχανισμού, δεν επιδέχεται περαιτέρω σχολιασμό. Ο άνθρωπος τα έλεγε όλα: η φρασεολογία, τα επιχειρήματα και οι σκέψεις του εκπαιδευτικού (επιτρέπεται και επιβάλλεται να) κινούνται αποκλειστικά σε αυτές τις κατευθύνσεις._
Η κατάσταση βέβαια μεταβλήθηκε.

Ο ‘Λαός’ του Ανδρέα, σύντομα θα έδειχνε με σθένος πως «δεν ξεχνά, τι σημαίνει Δεξιά». Η νέα κυβέρνηση στο περίφημο ‘πρόγραμμα των 100 ημερών’ προχώρησε σε μια σειρά από κοινωνικές τομές και πολιτικές ρουκέτες. Άλλα αποδείχτηκαν βάσιμα, πολλά εξελίχτηκαν σε πυροτεχνήματα κρότου.
Η μεταρρύθμιση της σχολικής εκπαίδευσης ξεκίνησε, αλλά δεν άγγιξε την ‘καυτή πατάτα’ της ιστορίας στο σχολείο. Δεν ήταν φυσικά και άμεση πρωτεραιότητα-άλλα θέματα εκκρεμούσαν προς διευθέτηση.
Αναντίρρητα, το ιδεολογικό κλίμα στη δημόσια σφαίρα άλλαξε άρδην [παιχνίδια λοιπόν που παίζει η γλώσσα!], η Αντίσταση αναγνωρίστηκε, αλλά με το προσωνύμιο της ‘εθνικής’, η επίκληση στα δίκια του Λαού, αντικατέστησε την αντίστοιχη περί του Έθνους, οι αναφορές στην κοινωνική αδικία, την εκμετάλλευση και το αίτημα για λαϊκη χειραφέτηση από τους κακούς πλούσιους ή την καμαρίλα του Παλατιού περίσσευσαν, αλλά φοβάμαι μόνο στους διαύλους της (κρατικής ακόμη) Τηλεόρασης-όχι στα σχολικά βιβλία ιστορίας!
[υπενθυμίζω ενδεικτικά από μνήμης, Η Μεγάλη Απεργία-τα Λαυρεωτικά και Ρόκος Χοϊδάς-το Ξεκίνημα της Φωτιάς, κλπ. Καίτοι, δωδεκαετής παις, δεν έχανα επεισόδιο..]

Αίφνης το ’85, η ηρεμία του ιδιωτικού σχολείου που τότε φοιτούσα, κλονίστηκε αισθητά. Ανακαλώ στη μνήμη μου τον τότε καθηγητή Ιστορίας, συμπαθέστατο κατά τα λοιπά δάσκαλο-[καλή του ώρα..], να φρικιά εν όψει του νέου βιβλίου Ιστορίας της Α’ Λυκείου που όφειλε να (μας) διδάξει εκείνη τη χρονιά.
Η Ιστορία του Ανθρωπίνου Γένους, υπογεγραμμένη από τον άγνωστο σε μας όλους Λευτέρη Σταυριανό, αποτέλεσε, δίχως άλλο, τομή στην εκπαιδευτική εμπειρία της γενιάς μου.
Το ολιγοσέλιδο αυτό πόνημα, που δεν το έχω έκτοτε ξεφυλλίσει, σημάδεψε πολλούς από όσους το διδαχτήκαμε-με ή χωρίς την ενεργό βούληση των καθηγητάδων μας.

Για πρώτη φορά, σχολικό βιβλίο ιστορίας στερούνταν ηρωικών μορφών, όπως τ’ άλλα. Ξεκινούσε από την εμφάνιση του ανθρώπου στη γη, και αφηγηματοποιούσε τις διαδρομές του. Για πρώτη φορά, επίσημο εγχειρίδιο για μαθητές μιλούσε για Ψυχρό Πόλεμο, για πρώτη φορά μαθητές ελληνικού σχολειού διδάχτηκαν σε εκτενές κεφάλαιο για την Επανάσταση Υψηλής Τεχνολογίας, για υπολογιστές, για την κοινωνία που φτιαχνόταν πέρα από μας..
Δεν θα υποστηρίξω πως επρόκειτο για ένα άψογο βιβλίο-δεν θα μπορούσα καν να είμαι αντικειμενικός. Η βιωμένη εμπειρία και η εξωραϊστική ισχύς της μνήμης ίσως να μην είναι καλοί οδηγοί.

Το βιβλίο που έτυχε γενικώς ευμενέστατης υποδοχής από το μαθητικό κοινό-στο βαθμό που ακόμη και στους πιο αδιάφορους κίνησε την περιέργεια, αποσύρθηκε ύστερα από διετή διαδρομή στα σχολικά έδρανα των μαθητών της Α’ Λυκείου. Απαιτήθηκαν συντονισμένες –και στοχευμένες- όπως αποδείχτηκε βολές στο Κοινοβούλιο, έντονες διαμαρτυρίες από συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, παραθρησκευτικές οργανώσεις, την επίσημη Εκκλησία, για τον Παπαθεμελή δεν ξέρω τι στάση κρατησε, την αξιωματική αντιπολίτευση-θεσμική κορωνίδα της αντίδρασης, κα. [όλο αυτό, σας θυμίζει κάτι ?]
Κύριο εκφρασμένο άξονα αντίθεσης συνιστούσε, εκτός των άλλων ‘αριστερών’ /‘κουλτουριάρικων’ κλπ., που έφεραν οι [κατά τον Ελεύθερο Τύπο], ‘χαχόλοι’ [μου ‘χε κάνει εντύπωση αυτή η λέξη-trademark!], η νεο-δαρβινική αντίληψη για την καταγωγή του ανθρώπου, την οποία εισήγαγε το εν λόγω βιβλίο, γραμμένο από έναν ‘αγύρτη’, ‘αντίθεο’, κλπ.
Πέρασαν πολλά χρόνια-πρέπει να είχα τελειώσει πια το Πανεπιστήμιο για να μάθω πως ο ‘ανύπαρκτος επιστημονικά’ Leften S. Stavrianos υπήρξε ένας αξιολογότατος καθηγητής Ιστορίας μεταπολεμικά σε παν/μιο του Σικάγο με λαμπρή καριέρα και διεθνούς ακτινοβολίας έργο για τα Βαλκάνια.. (-:

Δυό χρόνια αργότερα στα 1987, ολοκληρώνοντας τον κύκλο της λυκειακής εκπαίδευσης είχα τη σπάνια τύχη να διδαχτώ στην Ιστορία Δέσμης το εγχειρίδιο του Γιάννη Γιαννόπουλου Θεωρία και Μεθοδολογία της Ιστορίας, το θρυλικό στη γενιά μου κόκκινο βιβλίο!
Η αμφίσημη κωδικοποιημένη ονομασία, έχω την υποψία πως ανταποκρινόταν από την πλευρά των μαθητών σε δύο στοιχεία: το κόκκινο του πίνακα που κοσμούσε το εξώφυλλο του βιβλίου, μα και τον –πιθανολογούμενο- προσανατολισμό του..
Το βιβλίο είχε ήδη 3-4 χρόνια διαδρομή στις σχολικές αίθουσες της τελευταίας τάξηςτου Λυκείου για τους μαθητές που στρέφονταν στην Γ’ αλλά και στην πολυπληθή Δ’ δέσμη. Το είχα ξεκοκκαλίσει στα μέσα του Λυκείου-με εντυπωσίαζε! [Τώρα που το σκέφτομαι, το είχα πάρει από ένα μεγαλύτερο μου κορίτσι στη γειτονιά με την οποία ήμουν κρυφά ερωτευμένος..]
Σαν το πρωτοάνοιξα, με δυσκόλεψε το κόκκινο βιβλίο, με ταλαιπωρούσε-αλλά με γοήτευε.
Στρυφνό όσο και πλούσιο, το συνοπτικό αυτό θεωρητικό πόνημα δέχτηκε πολλές κριτικές και συνοδεύτηκε από τα αγκομαχητά και τις βλαστήμιες των βαρυγκομούντων εξεταζομένων στη πιο κρίσιμη εκπαιδευτική δοκιμασία της ζωής τους.. Αμ, οι κακόμοιροι οι καθηγητές δεν ήσαν σε καλύτερη μοίρα: Τι να διδάξουν; Σάματις γνώριζαν οι περισσότεροι αυτά που ανέλυε ..;;
Τους καταλαβαίνω σε ένα βαθμό.
Ίσως να μην ήταν δόκιμη η επιλογή αυτού του εγχειριδίου για τους άπραγους-αλλά συνάμα κάπως ‘υποψιασμένους’ εκείνη την εποχή μαθητές που εισέρχονταν στην κρεατομηχανή των εξετάσεων. Κάθε άλλο παρα προσφέρονταν για απομνημόνευση, απαιτούσε διανοητική προσπάθεια στην κατανόηση, είχε [εκ των υστέρων, λέω] μερικά κενά, και του έλειπε η αναγκαία παιδαγωγικά συνοχή.

ΑΛΛΑ ήταν ότι καλύτερο, ότι σοβαρότερο, ότι αξιολογότερο και θα προσέθετα, ότι γονιμότερο διδάχτηκε ποτέ στα ελληνικά σχολειά στο μάθημα της ιστορίας.
Εισήγαγε το μαθητή στις έννοιες-κλειδιά της επιστήμης της ιστορίας, του έδινε ψήγματα δεοντολογίας, τον μυούσε στις μεθόδους της, τον ενημέρωνε για τα επιτεύγματα της, για τη σύζευξη με τις άλλες κοινωνικές επιστήμες [διεπιστημονικότητα], του ακόνιζε την κριτική σκέψη._

Και αυτό το βιβλίο αποσύρθηκε εσπευσμένα μετά την κυβερνητική αλλαγή του ’90 νομίζω. Οι βίαιες αντιδράσεις που προκάλεσε σχετίζονταν ασφαλώς με αυτό που προσλαμβανόταν ως ιδεολογικός προσανατολισμός του συγγραφέα, όπως ανέφεραν σχετικές διαμαρτυρίες της εποχής.
Τόσα ήξεραν, τόσα έλεγαν...
Στη συμβολική λήξη μιας εποχής διακριτών συμβολικών αντιπαραθέσεων: Δεξιάς-Αριστεράς, η συνέχεια των ‘90s μας επιφύλασσε οδυνηρές εκπλήξεις..
Η μάχη για τον έλεγχο της σχολικής ιδεολογίας εμπλουτίστηκε με νέες παραμέτρους.

(συνεχίζεται)

Στη συνέχεια των σπουδών μου και της επαγγελματικής μου ζωής στο χώρο, δεν έτυχε να ανταμώσω ποτέ με το συγγραφέα του παραπάνω βιβλίου-πράγμα μάλλον περίεργο.
Λίγους μήνες πριν, το φθινόπωρο που μας πέρασε, σε μια βιβλιοπαρουσίαση, άκουσα ένα ηλικιωμένο συμπαθή κύριο να συστήνεται για να πάρει το λόγο στη συναφή συζήτηση. Στο όνομα του αναγνώρισα το συγγραφέα του σπουδαίου αυτού σχολικού βιβλίου. M
ε την αναταραχή που συνόδεψε το τέλος της εκδήλωσης, τον έχασα από το οπτικό μου πεδίο.
Έκανα να φύγω. Ανέβηκα στη μηχανή μου και γκάζωσα με δύναμη.
Στη δεύτερη γωνία έκοψα απότομα βλέποντας τον στο φανάρι. Με πραγματική συγκίνηση, του συστήθηκα και αισθάνθηκα την ανάγκη να του πω ότι αν δεν υπήρχε αυτό το βιβλίο, που -όπως μου εξήγησε- πολύ τον ταλαιπώρησε σε προσωπικό επίπεδο, εγώ πιθανότατα δεν θα ακολουθούσα αυτό το επιστημονικό μονοπάτι. Ανακάλεσα τα αισθήματα του τότε.
Του εξήγησα πως για τα παιδιά της γενιάς μου, ακόμη και γιαυτά που δεν το συμπάθησαν ποτέ, στάθηκε ορόσημο. Για τους συναδέλφους στην επιλογή των σπουδών υπήρξε πηγή συστηματικής αναφοράς.
Ήταν το διαφορετικό που ενέπνευσε, που μας έμαθε το ‘παραπέρα’ και το ‘γιατί’, μας αποδέσμευσε από την ανία της απομνημόνευσης..
Νομίζω πως η ζέση μου τον άγγιξε βαθειά-δεν πρέπει να ‘ναι λίγο είκοσι ολάκερα χρόνια μετά να βλέπεις ένα βλοσυρό τύπο να σε σταματάει απροειδοποίητα σε ένα δρόμο για να σου πει με ανιδιοτέλεια, ‘ευχαριστώ’ δάσκαλε...

«Για τα φτερά που μας χάρισες»...

Friday, February 02, 2007

Οι αντιδρώντες στο νεο σχολικό εγχειρίδιο-τα καυτά ερωτήματα (τους)


Όπως έχω ήδη ξαναγράψει, δεν δύναμαι να ανακαλέσω στη μνήμη μου τα τελευταία χρόνια βιαιότερη όσο και άστοχη επί της ουσίας [ή ακριβώς αντίστροφα βαθειά _στοχευμένη_ αντίδραση] για ένα σχολικό βιβλίο.
Πέφτουν κορμιά-αυτό είναι προφανές._
Ας είμαστε μόνο ΛΙΓΟ υποψιασμένοι.
Στο Δίκτυο οι επαγγελματίες ιστορικοί [ή τουλάχιστον όσοι συμμερίζονται/κατανοούν grosso modo το αίτημα της ουσιώδους αλλαγής στη σχολικη εκπαίδευση], δεν αποτελούν πλειοψηφία.
Λογικό-αν ήταν διαφορετικά τα πράγματα δεν θα υπήρχε αντικείμενο συζήτησης..

Η υστερία ακολουθώντας τον προφανή ανορθολογισμό έχει χτυπήσει τιλτ!
Κινδυνεύουν όντως τα παιδιά μας ;; [όσων έχουν τέκνα τεσπα..].
Πρόκειται για μια τεράστια προσπάθεια αφελληνισμού ή εθνικής αλλοτρίωσης, όπως πλείστοι όσοι αρθρογράφοι σπεύδουν να μας συνεγείρουν;
Μα ποιοί είναι αυτοί τελικά και από ποιά σκοπιά ομιλούν σείοντας το δάκτυλο ;

Ας τους αθροίσουμε -θε-μι-το-τα-τα- εκτιμω:
Χριστόδουλος, Παπαθεμελής, Καρατζαφέρης [μετά του παλαιού συμφοιτητού μου Α. Γεωργιάδου βεβαίως], Αρδην μετά Καραμπελιά, κάποιες προσφυγικές οργανώσεις, ο κ. Σαρτζετάκης, ο αν/γος Αλευρομάγειρος, 71 καθηγητές (κατα δήλωση τους) Παν/μίου, δημοσιογραφούντες τινές, η Ένωση Σμυρναίων, το Αντίβαρο, ο Στάθης..
[Υπάρχουν και μεμονωμένες περιπτώσεις, με προσωπικές επιστημονικές διαδρομές και θεμιτότατες μέριμνες, όπως εις εκ των σχολιαστών του παρόντος ιστολόγιου-δεν δίνουν όμως τον τόνο στις κινητοποιήσεις..]

“Νοικοκυρές, κτηνοτρόφους, πλοίαρχους και εργάτες”, τους αποκαλεί ο καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Καποδιστριακό Α. Λιάκος-[πρόσωπο που περιέργως (;) αν σκεφτούμε πως δεν είναι καν ο συγγραφέας του βιβλίου, λειτουργει ως εμβληματικός στόχος στις αντιδράσεις. :-)]. Κάποια στιγμή τους χαρακτήρισε, "ψυχωσικούς" και αρκετοί [μην αναγνωρίζοντας προφανώς τον εαυτό τους], αισθάνθηκαν προσβεβλημένοι.

Είναι προφανές ότι ο Λιάκος σφάλλει!
Το διαπαραταξιακό τόξο που εκπροσωπούν, η διακομματική τους βάση και το διαταξικό
τους άνυσμα μαρτυρούν πως το εύρος της αντίδρασης είναι εμφανώς μεγαλύτερο..
Περιθωριακή είναι η διαμαρτυρία, δεν είναι όμως απαραίτητα μειονεκτική στη στήριξη της από τον 'απλό κόσμο'.
Διατρέχουν οι απόψεις αυτών που φωνασκούν ευρύτερα κοινωνικά ακροατήρια.
Όχι ασφαλώς επειδή απασχολούν συντεταγμένα τον κόσμο, αλλά επειδή, ιστορικά
μιλώντας, η προοπτική της μεταβολής από τα 'παραδεκτά' φοβίζει και απωθεί τα πλήθη.
Πόσο μάλλον στους χαλεπούς καιρούς μας.
Της αβεβαιότητας και της αύξουσας ρευστότητας

Τα μείζονα ερωτήματα, ωστόσο, λέω εγώ, είναι καπως διαφορετικά από αυτά που κυριαρχούν στα περιξ φιλόξενα ιστολόγια.
Από όσα καταλογίζονται ως γνωστικά ελλείμματα του βιβλίου. Ως εσφαλμένες διατυπώσεις.
Από την νηφάλια κουβέντα που θα μπορούσαμε να κάνουμε για εκφράσεις που έχουν ενοχλήσει.

Εκτιμώ πως δεν είναι αυτά τα κεντρικά ζητήματα του θορύβου, αλλά η συνολική άρνηση και οι βαθυτερες αιτίες της.
Η ποδοσφαιροποίηση μιας δημόσιας συζήτησης-αλλά προς ποιά κατεύθυνση;
Επιστήμονες εναντίον αδαών, λένε κάποιοι, προσθετοντας μομφές επί ελιτισμώ.
Δεν το πολυ-νομίζω. Και θα ανταπαντούσα με ψόγους επί λαϊκισμώ..
Προσπικά πάντως με κόφτει το el clasico [που λένε και στην Ισπανία] ντερμπυ:
'ελληνες' εναντίον 'ανθελλήνων', το οποίο περιστασιακά μετασχηματίζεται σε ' πατριώτες'-'προδότες' ή 'οπαδοί της ελληνορθοδοξίας' κατά 'νεοταξ παγκοσμιοποιητών', και πάει λέγοντας..
Θα αναφερθώ εκτενώς στους πρώτους.
Πίσω από την κουρτίνα λοιπόν, κρύβονται πολύ περισσότερες εκλεκτικές συγγενειες και υπαρκτές [’ανίερες’ τις χαρακτηρίζαμε, κάποτε…] συμμαχίες.
Οι αγανακτισμένοι πολίτες [έννοια που προσωπικά με απωθεί συνολικά] συνασπίζονται ποικιλοτρόπως.

Στήνουν Δίκτυα-παλιά μου τέχνη κόσκινο..
ψάχνουν να βρουν τα πακέτα του Σόρος κάτω απ' το τραπέζι-[Ααν υποψιαστώ πως ο Λιάκος, η Κουλούρη και η Ρεπούση έχουν τσιμπήσει τα όβολα..! :-) ]
καταθέτουν ερωτήσεις στο Κοινοβούλιο για απόσυρση του βιβλίου [Παπαθεμελής, κλπ], οργανώνουν συλλογή υπογραφών [Αντίβαρο],
κινητοποιούν τους ανυποψίαστους γονιούς,
καταγράφουν αναλυτικά όσα θεωρούν πως προσβάλλουν τις πεποιθήσεις τους, αρθρογραφούν μανιωδώς στο Δίκτυο [ε, όλοι έχουμε μάτια..],
ενημερώνουν το ποίμνιο τους [στις εκκλησίες, στην Α1 αλλά και στις νεο-κοβες],
κρα(υγά)ζουν από άμβωνος [κάποιοι, που επειδή παλαιότερα 'διάβαζαν'-τώρα ομιλούν], μερικοί εξ αυτών προπηλακίζουν, λοιδωρούν και λασπολογούν μετά "ιεράς μανίας και ενθέου ενθουσιασμού" τους βρωμερούς ανθέλληνες.
Πράγματα δηλαδή γνωστά και οικεία σε όσους διαθέτουν καλή μνήμη από παλαιότερες σχετικές εκδηλώσεις.
Το Στόχο δεν βλέπω και ανησυχώ.. [μπορεί και να μου διαφεύγει βεβαίως] από το φαιο-κόκκινο τόξο.
Θα ισοπεδωθεί η 'εθνική μας ιδιοπροσωπία';
(Δια)στρεβλώνεται τόσο βάρβαρα το ένδοξο και άσπιλο ελληνικό παρελθόν;
Τίθενται εν κινδύνω τα όσια και τα ιερά της περιουσίου φυλής μας ;
Εξελισσόμαστε σε 'πολιτιστικό χυλό' καταπως μας ειδοποιεί χρόονια τώρα ο Χ.
Γιανναράς κρούοντας μας τον κώδωνα του απειλητικού κινδύνου ;
Αναπαράγονται στο εγχειρίδιο αυτό φιλοτουρκικές/φιλοσκοπιανές/μπιλντεμπεργκ type, τεσπα αντιλήψεις;
Συμμετέχει μήπως guest star o γνωστός και μη-εξαιρετέος Χ. Κίσσιντζερ ;
Τι κάνουν για όλα τούτα οι εντεταλμένοι ιστορικοί μας; Τόσους έχουμε από δαυτους..
Γιατί δεν προτρέπουν σε λαοσυνάξεις;

Μήπως δεν ξέρουν γράμματα;
Μήπως τα πανεπιστήμια μας είναι φωλιές [εκτός από ρεμπεσκεδων τεμπέληδων απατεώνων! - καθώς και 'ναρκομανών'.. ] και αστοιχείωτων ηλιθίων;
Κωφεύουν ή απλώς συμπράττουν οι ξεπουλημένοι (;) -σίιγουρα ΝΕΟΤΑΞ!- ιστορικοί;
Τι να σας πω ..; :-)

Εγώ νομίζω ότι τα διακυβεύματα εξακολουθούν να ΜΗΝ ταυτιζονται με τα ενοχοποιητικά (;) στοιχεία που κατατίθενται στις σωρευση των μομφών με τις οποίες βαρύνεται το επίμαχο της ΣΤ' Δημοτικού ..
Σε απλά ελληνικά, "βαραν το σαμάρι-ν' ακούσει ο γαϊδαρος".

Δεν τους κόφτει τους περισσότερους που αντιδρούν το βιβλίο οι ανακρίβειες/ψέμματα/αναλήθειες [ότι θελετε, διαλέξτε] που εγκαλείται πως περιέχει.
Κάθε βιβλίο-πόσο μάλλον ένα σχολικό εγχειρίδιο επιδέχεται βελτίωσης/τροποποίησης/επαναδιατύπωσης. Δεν στοχεύουν, όμως, εκεί η πλειοψηφία των διαφωνούντων. Η απόσυρση τους μέλλει.
[Μπορεί να καεί τελετουργικά στην πυρά ;;]
Η εξαφάνιση της οπτικής που κομίζει συνολικότερα το βιβλίο στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Η άποψη που φιλοδοξούν να επιβάλλουν [για την ακρίβεια να διατηρήσουν] σε ότι αφορά στην 'ιδεολογία του σχολείου'.
'Μη μου τους κύκλους τάραττε'.
Η διασφάλιση της @*)(*&*&^ΠΟ_)(%@# κατάστασης που όλοι βιώνουμε γύρω μας σήμερα στις ανθρωπιστικές σπουδές.. Ειδικότερα, οι γονιοί και οι δάσκαλοι-κάθε βαθμίδας. Του απόλυτου χάους και της αηδίας των παιδιών, όταν τους μιλάς για ιστορία.
Όχι, δεν δίνουν πενταράκι για το βιβλίο..
Το μέλλον τους καίει και οι δρόμοι που ανοίγονται για τους επαγγελματίες κήρυκες της εθνικοφροσύνης, τους βαθειά συντηρητικούς πολίτες, άντε και τους καλοπροαίρετους ανήσυχους απ' όλες εκείνες τις σταθερές με τις οποίες ανατράφηκαν.

Η φάβα έχει πολλούς λάκους-κι όταν κάποιος επιχειρεί να επισημάνει [δεν είναι πάντα προφανές, είναι η αλήθεια], τα γνωστικά ελλείμματα, τις αντιφάσεις, τις διανοητικές συνάφειες των ισχυρισμών που επικαλούνται οι λαύροι πολέμιοι του επάρατου πονήματος, εκείνοι σφυρίζουν αδιάφορα. Ή ξοστρακίζουν την κουβέντα-δεν είναι και δύσκολο..
Στην ψυχολογία, αυτό έχει όνομα: _displacement_.
Για όσους με εννοούν.

Πρόθεση μου είναι η ψηλάφιση αυτών που παίζονται.
Τα ζητούμενα.
Η πιθανότητα ρεαλιστικά κριτικής προσέγγισης από τους πολίτες ενός σχολικού εγχειριδίου συνταγμένο από καθ' ύλην αρμόδιους επιστήμονες. [Ακόμα και στις περιπτώσεις των βάσιμων ενστάσεων].
Η αμφισβήτηση των κατακτήσεων της Ιστοριογραφίας στη σύγχρονη Ελλάδα. Υπάρχουν κενά-σύμφωνοι. Αυτό δεν σημαίνει, όμως πως πρέπει να αποσκορακίσουμε τα επιτεύγματα. Τις καινοτομίες που ήρθαν, τις οπτικές που εμπλούτισαν τη ματια μας, τα απειράριθμα νέα πεδία που άνοιξαν.
Το ειδικό βαρος της σύγκρουσης που μαίνεται, και ασφαλώς το γιατί ‘τώρα’..
Στο επόμενο ποστ θα αναφερθώ στη γενεαλογία του πράγματος.
Γιατί, θα δείξω πως Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ δεν ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΩΡΑ…

Και μόνο αν την εντάξουμε στη μακρά όσο και λυσσαλέα προσπαθεια αντιδρασης στις αλλαγές στα ιστορικά εγχειρίδια [μακροσκοπικά], θα προκύψει _αβίαστα_ το νόημα. Στην αντιμετώπιση των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων του μαθήματος της ιστορίας και στις παλινωδίες που έλαβαν χώρα τα τελευταία τριάντα χρόνια σε τούτο τον τόπο. Στις υπόγειες -συχνά- συγκρούσεις για τη σημασιοδότηση του παρελθόντος, αλλά στην ουσία για τη νομιμοποίηση του παρόντος και την περιοριστική ματιά σε αυτά που έρχονται.
Ο George Orwell, το είχε αποτυπώσει με σαφήνεια: "όποιος ελέγχει το παρελθόν, ελέγχει το μέλλον".
Ας μιλήσουμε για τις χειραγωγήσεις του χθες με το νου στο αύριο λοιπόν.
Έχοντας τα μάτια καρφωμένα στην ιστορία.

Στην ιστορία με αντικείμενο το ΜΕΛΛΟΝ.
Και ως τότε, ας ανιχνεύσουμε την ιστορία της (σχολικής) Ιστορίας που ξετυλίγεται ενώπιον μας..